รวม แบบโรงงานขนาดเล็ก ยอดนิยม – เหมาะกับธุรกิจเริ่มต้น สร้างง่าย ใช้งานได้จริง

รวมแบบโรงงานขนาดเล็กยอดนิยม – เหมาะกับธุรกิจเริ่มต้น สร้างง่าย ใช้งานได้จริง

แบบ Layout พร้อมงบประมาณและแนวทางเลือกวัสดุให้คุ้มค่า สำหรับผู้ประกอบการรุ่นใหม่

ในยุคที่ธุรกิจ SME และผู้ประกอบการรุ่นใหม่กำลังเติบโตอย่างต่อเนื่อง ความต้องการ โรงงานขนาดเล็ก ที่ตอบโจทย์การผลิตในระดับเริ่มต้นจึงสูงขึ้นมาก ไม่ว่าจะเป็น โรงงานผลิตอาหาร, เครื่องสำอาง, แพ็คสินค้า หรือทำ OEM การเริ่มต้นด้วยโรงงานที่มีขนาดกะทัดรัดแต่จัดสรรพื้นที่ได้ลงตัว จะช่วยประหยัดงบประมาณและเพิ่มโอกาสขยายธุรกิจในอนาคต

บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับ

• แบบโรงงานขนาดเล็กยอดนิยม พร้อมขนาดพื้นที่
• การวาง Layout โรงงาน ที่ใช้งานได้จริง
• งบประมาณโดยประมาณ สำหรับการก่อสร้าง
• การเลือกวัสดุ + ระบบที่จำเป็น เช่น ไฟฟ้าและระบายอากาศ
• เคล็ดลับเลือกแบบโรงงานให้เหมาะกับธุรกิจ
  

1. โรงงานขนาดเล็กคืออะไร? เหมาะกับใคร?

โรงงานขนาดเล็ก (Mini Factory) คือ โรงงานที่มีพื้นที่ใช้สอยอยู่ระหว่าง 100–600 ตร.ม. เหมาะกับธุรกิจระดับเริ่มต้นหรือ SME ที่ยังไม่ต้องการระบบใหญ่เท่าระดับอุตสาหกรรมเต็มรูปแบบ เช่น

ธุรกิจที่นิยมใช้โรงงานขนาดเล็ก	รายละเอียด
โรงงานผลิตอาหาร	ขนม เบเกอรี่ เครื่องดื่มสมุนไพร
โรงงานผลิตเครื่องสำอาง	ครีม สบู่ น้ำหอม สครับ
โรงงานแพ็คสินค้า	แพ็คอาหารแห้ง, สินค้าออนไลน์, กล่องของขวัญ
โรงงาน OEM ขนาดเล็ก	รับผลิตสินค้าภายใต้แบรนด์ลูกค้า

2. แบบโรงงานขนาดเล็ก ยอดนิยม (พร้อมขนาดพื้นที่)

การออกแบบ Layout โรงงานขนาดเล็ก ที่ดี จะต้องคำนึงถึง “กระบวนการผลิตจริง” เช่น ทางเดินวัตถุดิบ, พื้นที่สต๊อกสินค้า, และโซนสำนักงาน ดังนี้:

แบบโรงงานขนาด 12 x 20 เมตร (240 ตร.ม.)

เหมาะสำหรับ : ธุรกิจที่มีไลน์ผลิต 1-2 จุด และพื้นที่จัดเก็บไม่มาก

Layout แนะนำ

• พื้นที่ผลิต: 100 ตร.ม.
• พื้นที่เก็บวัตถุดิบ + สินค้าสำเร็จ: 80 ตร.ม.
• สำนักงาน + ห้องน้ำ: 30 ตร.ม.
• พื้นที่ว่าง + Loading: 30 ตร.ม.

ข้อดี: ใช้งบไม่สูง สร้างได้ในพื้นที่จำกัด ปรับขยายในอนาคตง่าย

แบบโรงงานขนาด 15 x 30 เมตร (450 ตร.ม.)

เหมาะสำหรับ : ธุรกิจที่ต้องการผลิตอย่างจริงจัง และแยกพื้นที่ชัดเจน

Layout แนะนำ :

• พื้นที่ผลิต: 200 ตร.ม.
• พื้นที่เก็บวัตถุดิบ: 80 ตร.ม.
• สินค้าสำเร็จรูป: 80 ตร.ม.
• สำนักงาน/ห้องประชุม: 60 ตร.ม.
• พื้นที่ Loading/ว่าง: 30 ตร.ม.

ข้อดี : รองรับเครื่องจักรได้มากขึ้น มีพื้นที่สต๊อกสินค้าเพียงพอ

3. งบประมาณก่อสร้างโรงงานขนาดเล็ก

งบประมาณขึ้นอยู่กับวัสดุ โครงสร้าง และระบบที่ติดตั้ง แต่สามารถสรุปโดยประมาณได้ดังนี้

ค่าก่อสร้างเฉพาะโครงสร้าง (ไม่รวมระบบ)

ขนาด	งบโดยประมาณ
240 ตร.ม.	1.2 – 1.8 ล้านบาท
450 ตร.ม.	2 – 3.2 ล้านบาท

ระบบภายใน (เสริม)

รายการ	งบโดยประมาณ
ระบบไฟฟ้า 3 เฟส	100,000 – 300,000 บาท
ระบบน้ำ/สุขาภิบาล	50,000 – 150,000 บาท
ระบบระบายอากาศ	50,000 – 200,000 บาท
ห้อง Cleanroom (GMP)	500,000+ ขึ้นอยู่กับพื้นที่

รวมทั้งหมด งบโรงงานขนาดเล็กพร้อมใช้งานอาจอยู่ระหว่าง 2–5 ล้านบาท

4. แนวทางเลือกวัสดุให้คุ้มค่า

โครงสร้างและวัสดุหลัก

• โครงเหล็กสำเร็จรูป : ติดตั้งเร็ว งบประหยัด เหมาะกับโรงงานชั่วคราวหรือขยายได้
• ผนัง Sandwich Panel : เก็บอุณหภูมิดี เหมาะกับโรงงานอาหาร
• พื้นปูนขัดมัน / พื้น Epoxy : ทนทานต่อการใช้งานหนักและทำความสะอาดง่าย

หลังคา / หน้าต่าง

• หลังคา เมทัลชีท + PU Foam ช่วยกันร้อน
• ติดตั้ง บานเกล็ดระบายอากาศ หรือ ช่องแสงธรรมชาติ (Skylight) เพื่อลดการใช้ไฟ

5. ระบบไฟฟ้าในโรงงานขนาดเล็ก

แม้โรงงานจะเล็ก แต่ระบบไฟฟ้าต้องออกแบบให้ปลอดภัยและรองรับการขยายในอนาคต:

ระบบไฟฟ้า	สิ่งที่ควรมี
ระบบ 3 เฟส	เพื่อให้เครื่องจักรทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ
ตู้ MDB แยกโซน	แยกการใช้งานผลิต, แสงสว่าง, ออฟฟิศ
สายดินและเบรกเกอร์เซอร์กิต	เพื่อความปลอดภัยจากไฟรั่วและไฟฟ้าลัดวงจร
ระบบสำรองไฟ (UPS)	หากเครื่องจักรต้องทำงานต่อเนื่องไม่สะดุด

6. ระบบระบายอากาศในโรงงานขนาดเล็ก

ระบบระบายอากาศคือสิ่งที่ถูกมองข้ามบ่อย แต่สำคัญมากสำหรับการทำงานในโรงงาน

ประเภทโรงงาน	แนวทางระบายอากาศ
โรงงานอาหาร	พัดลมดูดอากาศ + เครื่องฟอกอากาศ (บางกรณี)
โรงงานเครื่องสำอาง	อาจต้องใช้ระบบ Positive Pressure + แอร์
โรงงานแพ็คสินค้า	พัดลมระบายอากาศรอบอาคาร + พัดลมเพดาน
โรงงานทั่วไป	พัดลมดูด + บานเกล็ดลมธรรมชาติ

หากติดแอร์ในพื้นที่ผลิต ต้องเลือกชนิดที่ไม่ฟุ้งฝุ่นและติดตั้งโดยไม่กระทบกระแสลมตามมาตรฐาน GMP

7. เคล็ดลับเลือกแบบโรงงานขนาดเล็กให้เหมาะกับธุรกิจคุณ

วิเคราะห์ความต้องการก่อนออกแบบ

• ใช้เครื่องจักรหรือไม่? ต้องมีไฟ 3 เฟสไหม?
• จำนวนพนักงานกี่คน? มีห้องน้ำเพียงพอหรือไม่?
• ต้องแยกสะอาด/ไม่สะอาดหรือไม่ (เช่น กรณีโรงงานอาหาร)
• ต้องใช้พื้นที่ขนถ่ายสินค้าเยอะไหม? ต้องมี loading bay?

วางแผนการขยายในอนาคต

• เผื่อพื้นที่ว่างสำหรับต่อเติม
• ออกแบบระบบไฟ/น้ำให้สามารถขยายได้
• ใช้วัสดุที่ถอดเปลี่ยนง่าย (เช่น แผ่นผนัง, หลังคา, หน้าต่าง)

สรุป โรงงานขนาดเล็กที่ดี คือต้อง “ใช้ได้จริงและขยายได้ง่าย”

หัวข้อ	สิ่งที่ควรมี
Layout	แบ่งโซนผลิต-เก็บของ-ออฟฟิศชัดเจน
วัสดุ	แข็งแรง ประหยัด และเหมาะกับประเภทสินค้า
ระบบ	ไฟฟ้า-ระบายอากาศ-น้ำ ครบถ้วนตามมาตรฐาน
งบประมาณ	เริ่มต้นตั้งแต่ 2–5 ล้านบาท พร้อมใช้งานจริง
การออกแบบ	เผื่อขยาย + รองรับมาตรฐาน (เช่น GMP/HACCP)