สร้างบ้านอย่างไรให้ฝุ่นน้อย?ปัญหาฝุ่นภายในบ้านเป็นปัญหาที่ส่งผลต่อสุขภาพและคุณภาพการอยู่อาศัยของคุณและสมาชิกในครอบครัว โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสภาพการณ์ปัจจุบันที่ปัญหาฝุ่นละอองทวีความรุนแรงเพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะช่วงปลายปีที่มักมีปริมาณฝุ่น PM2.5 สูงกว่าทุกช่วงของปี นอกจากฝุ่นจะส่งผลเสียต่อสุขภาพแล้วยังทำให้บ้านสกปรกดูไม่น่าอยู่ ฝุ่นสามารถแยกออกเป็น 2 กลุ่มคือ
- ฝุ่นที่เกิดจากการอยู่อาศัย เช่น ฝุ่นจากเซลล์ผิวหนัง แป้ง/เครื่องสำอาง เสื้อผ้า/ม่าน/พรม
- ฝุ่นจากภายนอกบ้าน โดยส่วนใหญ่ฝุ่นจะเข้าทางประตูหน้าต่างที่แม้จะปิดไว้แต่ฝุ่นก็ลอดเข้ามาตามร่องต่างๆ ได้ ฝุ่นอาจจะติดตามตัว เสื้อผ้า และรองเท้า
การป้องกันฝุ่นหรือการลดปัญหาฝุ่นสะสมภายในบ้านสามารถทำได้ตั้งแต่ขั้นตอนการออกแบบบ้าน การเลือกใช้วัสดุ การเลือกเฟอร์นิเจอร์ และการจัดการพื้นที่รอบบ้าน ซึ่งมีแนวทางดังนี้
- เลือกใช้ระบบประตูหน้าต่างที่ช่วยป้องกันฝุ่น และมลภาวะจากภายนอกช่องเปิดต่างๆรอบบ้านไม่ว่าจะประตู หน้าต่าง รวมถึงช่องระบายอากาศ ควรพิจารณารูปแบบการติดตั้งที่ปิดมิดชิด ไม่มีรอยต่อ หรือเกิดช่องว่างขึ้นในอนาคตได้ง่าย และวัสดุที่มีคุณภาพสูง ไม่ชำรุดหรือเสียหายได้ง่าย เพื่อป้องกันฝุ่น PM2.5 กลิ่น และมลภาวะต่างๆจากภายนอก
- การเลือกใช้วัสดุปูพื้นและกรุผนังการเลือกใช้วัสดุปูพื้นและกรุผนัง ควรเลือกใช้วัสดุที่ไม่เก็บฝุ่นและทำความสะอาดได้ง่าย เช่น วัสดุผิวเรียบหรือผิวมัน ควรหลีกเลี่ยงวัสดุประเภทผ้า พรม ขนสัตว์ กำมะหยี่ และวัสดุผิวหยาบ เช่น หินที่มีผิวหยาบ อิฐโชว์แนว ซึ่งฝุ่นสามารถเกาะตามร่องต่างๆ ได้
- การเลือกซื้อเฟอร์นิเจอร์หรือการทำเฟอร์นิเจอร์บิวท์อิน (Built-in)การเลือกซื้อเฟอร์นิเจอร์หรือการทำเฟอร์นิเจอร์บิวท์อิน (Built-in) ควรหลีกเลี่ยงการมีระนาบแนวนอนที่ทำความสะอาดได้ยาก เช่น ด้านบนของตู้หรือชั้นวางของที่เอื้อมไม่ถึง รวมถึงช่องว่างข้างหลังตู้ เนื่องจากระนาบ-ช่องว่างเหล่านี้จะเก็บฝุ่นได้มาก วิธีการแก้ไขอาจจะออกแบบให้ตู้สูงชนถึงฝ้าเพดานและหลังตู้ติดผนังห้องไปเลย สำหรับโต๊ะหรือตู้เตี้ย ที่ไม่ค่อยได้ใช้งานควรหาผ้ามาคลุมหรือวางของให้น้อยที่สุดเพื่อไม่ให้ฝุ่นเกาะ นอกจากนี้ ที่เก็บของต่างๆ เช่น ตู้หนังสือ ชั้นวางของ และตู้เสื้อผ้า ควรเลือกชนิดที่มีบานประตูปิด เพื่อลดฝุ่นที่จะไปสะสมตามสิ่งของต่างๆ
- ปลูกต้นไม้ให้ช่วยกรองฝุ่นที่มากับลมหากบ้านมีพื้นที่ภายนอกเพียงพอ ควรปลูกต้นไม้ให้ช่วยกรองฝุ่นที่มากับลมแทนที่จะให้ลมพัดเข้าสู่บ้านโดยตรง ต้นไม้ที่มีประสิทธิภาพในการดักจับฝุ่นที่ดีมักจะเป็นต้นที่มีใบหนาแน่นและใบละเอียด ซึ่งสามารถเลือกได้ทั้งประเภทไม้เลื้อย ไม้พุ่ม และไม้ยืนต้น แล้วแต่ขนาดและข้อจำกัดของพื้นที่ นอกจากนี้การปลูกหญ้าคลุมพื้นดินแทนการทำพื้นดาดแข็ง(Hardscape) เช่น การปูคอนกรีตหรืออิฐบล็อก ก็สามารถช่วยลดฝุ่นที่สะสมตามพื้นรอบบ้านได้เป็นอย่างดี
อย่างไรก็ตาม ไม่มีวิธีการใดที่สามาถป้องกันฝุ่นได้อย่าง 100% การหมั่นทำความสะอาดบ้าน การเปลี่ยนไส้กรองเครื่องปรับอากาศและเครื่องกรองอากาศ รวมถึงการจัดเก็บของไม่ให้บ้านรกยังคงเป็นสิ่งจำเป็นที่ต้องทำอย่างสม่ำเสมอ เพื่อไม่ให้เกิดการสะสมของฝุ่นและลดปัญหาฝุ่นภายในบ้าน
